Tetive u šaci su posebno osjetljive i sklone upalama, a upaljena tetiva je bolna prilikom pokreta ili na dodir. Upala tetive naziva se tendinitis, a sama tetiva je čvrsto vezivno tkivo koje mišić vezuje na kost. Neke tetive su okružene i omotane tetivnom ovojnicom koja osigurava bolje klizenje prilikom pokreta.

Ovojnice tetiva mogu zahvatiti razne bolesti zglobova: reumatoidni artritis, giht, Reiterov sindrom, sistemska sklerodermija, neke bakterije i slično. A kad je o upalama tetiva ručnog zgloba riječ, najčešće su pogođeni palac i podlaktica malo iznad palca.

Sindrom prenaprezanja

Upale tetiva palca stručno se naziva De Quervainova bolest (engl. De Quervain's disease). To je stanje u kojem se bol javlja prilikom odmicanja palca od dlana i u stranu (kao kod autostopiranja), a nastaje kao posljedica iritacija tetiva i tetivnih ovojnica mišića.

Bolest je dobila ime po švicarskom hirurgu Fritzu de Quervainu koji je prvi opisao njene simptome bolesti. Javlja se kao profesionalna bolest fizičkih radnika, bubnjara i pijanista.

Ona pogađa i sportiste - igrače golfa, tenisa i squasha, bacače diska i koplja, a u novije vrijeme posljedica je pretjeranog rada kompjuterskim mišem. Javlja se češće kod žena vjerovatno zbog veće mogućnosti obima pokreta šakom u stranu.

Uzroci i simptomi

Bol se javlja zbog iritacije tetiva i tetivnih ovojnica dugog mišića odmicača palca i kratkog mišića ispružača palca u području ručnog zgloba ispod baze palca.

Radi se o sindromu prenaprezanja jer nastaje usljed mnogobrojnih ponavljanja istog pokreta ručnog zgloba i šake prilikom kojih nastaju mikrotraume. Zbog toga izostaje fluidno klizenje tetiva i dolazi do iritacije te zadebljanja tetiva i njihovih ovojnica.

Najčešće dolazi do boli pri pokretu pomicanja šake u stranu prema malom prstu uz naglašeno korištenje palca. Bol je najčešći simptom i to u području baze palca.

Mogu se javiti i otok i upala u području baze palca. Bol se pojačava pri pomicanju šake u stranu malog prsta i pri stiskanju šake. Uznapredovalo i neliječeno stanje može onemogućiti korištenje šakom.

Dijagnoza i liječenje

Za dijagnosticiranje se primjenjuje test koji možete izvesti sami. Palac se uloži u dlan i zatvori prstima. Savijte šaku u ručnom zglobu u stranu malog prsta.

Ako je De Quervainov sindrom pozitivan, osjeti se jaka bol u području ručnog zgloba iznad bazne kosti palca palčane kosti. Nakon pozitivnog testa treba uraditi i rendgenske snimke kako bi se isključila sumnja na degenerativne promjene kojih u De Quervainovoj bolesti nema.

Što se liječenja tiče, najprije se rješava oteklina upotrebom leda i hladnih obloga. Treba na minimum svesti pokrete ručnog zgloba i palca. Obično se oba zgloba imobiliziraju.

Dalje liječenje sastoji se od vježbi jačanja i fleksibilnosti ručnog zgloba, šake i zgloba palca. Operacija se primjenjuje u malom postotku slučajeva.

Važno je rehabilitaciju izvršiti do kraja, jer u suprotnom može doći do povratka simptoma i pogoršanje bolesti.

 Bol u podlaktici

Ukršteni sindrom (engl. intersection syndrome) je bolno stanje na stražnjoj strani podlaktice oko 7 centimetara iznad zgloba palca. On je posljedica prenaprezanja zbog pretjeranog savijanja i pružanja šake tokom dužeg vremenskog perioda.

Uzrok boli je upala tetiva i sinovijalnih tetivnih ovojnica (tenosinovitis) mišića ispružača ručnog zgloba odnosno šake koji su zaduženi za ekstenziju šake u ručnom zglobu.

Osnovni pokazatelj je bol iznad ručnog zgloba na stražnjoj strani podlaktice na strani palca koja se pojačava pri savijanju šake prema palcu. Bol se može širiti prema palcu ili uz rub podlaktice na strani palca.

Pojačano trenje između tetiva uzrokuje bol, oteklinu i crvenilo. Moguća je pojava krepitacija (škripanja) pri pokretima šake.

Nema posebnog testa

Ukršteni sindrom nema neki posebni test koji bi ukazao o čemu se radi već se dijagnoza postavlja na osnovu simptoma. Pri tome najveći je problem razlikovati ovaj sindrom od De Quervainove bolesti.

Treba prestati s aktivnostima i pokretima koji uzrokuju bol, ruku na savijati u ručnom zglobu. Mogu se koristiti različite ortoze koje fiksiraju ručni zglob i zglob palca.

Tretman ledom je dobro primjenjivati s ciljem smanjenja upale i otekline. Nakon mirovanja pristupa se vježbama istezanja i jačanja mišića oko ručnog zgloba.

Operacija je nužna u vrlo malom postotku slučajeva.

Kod operacije se napravi mali rez iznad ukrštanja tetiva i uklanja se upaljeni dio sinovijalne tetive i ovojnice od tetive.

Važno je na kraju naglasiti da su u liječenju oba opisana sindroma vježbe istezanja i jačanja izuzetno važne, ali isključivo po uputama i u početku pod kontrolom fizioterapeuta.